თბილისი

მეც­ნი­ე­რებ­მა ან­ტარ­ქტი­და­ზე ბორ­ცვე­ბის, ხე­ო­ბე­ბის და მდი­ნა­რე­ე­ბის უზარ­მა­ზა­რი ლან­დშაფ­ტი აღ­მო­ა­ჩი­ნეს, რო­მე­ლიც მი­ლი­ო­ნო­ბით წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში დრო­ში იყო გა­ყი­ნუ­ლი. მა­თი­ვე თქმით, ეს ტე­რი­ტო­რია, მო­ცუ­ლო­ბით ბელ­გი­ა­ზე დი­დია და 34 მი­ლი­ო­ნი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ყი­ნუ­ლის სა­ფარ­ქვეშ ხელ­შე­უ­ხე­ბე­ლი რჩე­ბო­და. ამე­რი­კე­ლი და ბრი­ტა­ნე­ლი მკვლე­ვა­რე­ბი ვა­რა­უ­დო­ბენ, რომ გლო­ბა­ლურ­მა დათ­ბო­ბამ, შე­საძ­ლოა, ის ხილ­ვა­დი გა­ხა­დოს.

"აქამ­დე ეს ლან­დშაფ­ტი არ­ცერთ სუ­ლი­ერს უნა­ხავს, ის ჯერ არა­ვის აღ­მო­უ­ჩე­ნია",- აცხა­დებს პრო­ფე­სო­რი სტი­უ­არტ ჯე­ი­მი­სო­ნი, და­რე­მის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის გლა­ცი­ო­ლო­გი და კვლე­ვის მთა­ვა­რი ავ­ტო­რი.

ტე­რი­ტო­რია 32 000 კვ/კმ-ზეა გა­და­ჭი­მუ­ლი და ერთ დროს ხე­ე­ბის, ტყე­ე­ბის და სა­ვა­რა­უ­დოდ, ცხო­ვე­ლე­ბის სა­ცხოვ­რე­ბელს წარ­მო­ად­გენ­და, მაგ­რამ შემ­დეგ ტემ­პე­რა­ტუ­რის ვარ­დნა და­ი­წყო და ის დრო­ში გა­ი­ყი­ნა.

"ყვე­ლა­ზე გა­სა­ო­ცა­რი ისაა, რომ ეს ტე­რი­ტო­რია ჩვენს თვალ­წინ იყო, მაგ­რამ აქამ­დე ვერ შევ­ნიშ­ნეთ",- ამ­ბობს ჯე­ი­მი­სო­ნი. პრო­ფე­სო­რის თქმით, მის­მა ჯგუფ­მა არა­თუ ახა­ლი მო­ნა­ცე­მე­ბი, არა­მედ ახა­ლი მიდ­გო­მა გა­მო­ი­ყე­ნა.

პრო­ფე­სო­რი ჯე­ი­მი­სო­ნი ირ­წმუ­ნე­ბა, რომ აღ­მო­სავ­ლეთ ან­ტარ­ქტი­დის ყი­ნულ­ქვეშ არ­სე­ბუ­ლი ტე­რი­ტო­რია უფრო ნაკ­ლე­ბა­დაა შეს­წავ­ლი­ლი, ვიდ­რე მარ­სის ზე­და­პი­რი.

მეც­ნი­ე­რებ­მა ყი­ნულ­ქვეშ 2.5 კმ-ის სიღ­რმე­ში არ­სე­ბუ­ლი ლან­დშაფ­ტის შეს­წავ­ლა სა­ტე­ლი­ტუ­რი ფო­ტო­ე­ბი­სა და რა­დიო-ექო ჟღე­რა­დო­ბის ტექ­ნი­კის შერ­წყმით შეძ­ლეს.

და­მა­ლულ­მა ტე­რი­ტო­რი­ამ ბო­ლოს რო­დის იხი­ლა მზე, მეც­ნი­ე­რე­ბის­თვი­საც რთუ­ლი სათ­ქმე­ლია, მაგ­რამ ისი­ნი დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლე­ბი არი­ან, რომ ეს მი­ნი­მუმ 14 მი­ლი­ო­ნი წლის წინ უნდა მომ­ხდა­რი­ყო, თუმ­ცა ჯე­ი­მი­სო­ნის აზ­რით, ქე­დე­ბი და მდი­ნა­რე­ე­ბი შე­საძ­ლოა აქ უფრო დიდი ხნის - 30-ზე მეტი მი­ლი­ო­ნი წლის წინ გა­ი­ყი­ნა.

მკვლე­ვარ­თა გუნდს სჯე­რა, რომ გლო­ბა­ლურ­მა დათ­ბო­ბამ, შე­საძ­ლოა, მათ ახ­ლად აღ­მო­ჩე­ნილ ლან­დშაფტს საფრ­თხე შე­უქ­მნას.უახ­ლე­სი კვლე­ვის მი­ხედ­ვით, მეც­ნი­ე­რე­ბი ას­კვნი­ან, რომ ან­ტარ­ქტი­დის ყი­ნუ­ლის დნო­ბა, უახ­ლო­ეს ათწლე­უ­ლებ­ში სა­ვა­რა­უ­დოდ, დაჩ­ქარ­დე­ბა. ეს პრო­ცე­სი მა­ში­ნაც გარ­და­უ­ვა­ლი იქ­ნე­ბა, თუ ადა­მი­ა­ნე­ბი გლო­ბა­ლუ­რი დათ­ბო­ბის შე­ჩე­რე­ბის ახ­ლან­დელ გეგ­მებს ბე­ჯი­თად შე­ას­რუ­ლე­ბენ.