Тбилиси

უძველეს დროში ამინდი დედამიწის ბუნებრივი პროცესებით მუდმივად იცვლებოდა. მილიარდობით წლის წინ პლანეტის ატმოსფერო ძირითადად ნახშირორჟანგით, მეთანითა და წყალბადით იყო გაჯერებული, რაც ქმნიდა სათბურის ეფექტს და უწყობდა ხელს დედამიწის ზედაპირის დათბობას. დროთა განმავლობაში ვულკანური ამოფრქვევები, მზის რადიაციის ცვლილებები და ორბიტული მოძრაობები მნიშვნელოვან გავლენას ახდენდნენ კლიმატზე. პლანეტამ არაერთი გლაციაციის პერიოდი გამოიარა, როდესაც დედამიწა თითქმის მთლიანად ყინულით იყო დაფარული. მოგვიანებით, უფრო თბილმა პერიოდებმა სიცოცხლის განვითარებისთვის უკეთესი პირობები შექმნა.

მილიონობით წლის განმავლობაში კლიმატი მუდმივად ცვალებადი იყო. დინოზავრების ეპოქაში დედამიწა თბილი და სტაბილური იყო, თუმცა შემდეგი ეპოქები გაცივებასა და მყინვარულ პერიოდებს მოიცავდა. ბოლო დიდი მყინვარული პერიოდი დაახლოებით 11,700 წლის წინ დასრულდა, რის შემდეგაც კლიმატი შედარებით სტაბილური გახდა და ადამიანმა დაიწყო სოფლის მეურნეობა და ცივილიზაციების შექმნა.

ისტორიის განმავლობაში ამინდის ცვლილებებს დიდი გავლენა ჰქონდა ადამიანებზე. მაგალითად, მცირე ყინულის ხანამ შუა საუკუნეებში ევროპის მოსახლეობას სოფლის მეურნეობის პრობლემები და სირთულეები მოუტანა. თუმცა, კლიმატის ყველაზე მნიშვნელოვანი ცვლილებები ინდუსტრიული რევოლუციის შემდეგ დაიწყო, როდესაც ადამიანმა დაიწყო წიაღისეული საწვავის ინტენსიური გამოყენება. ნახშირორჟანგისა და სხვა სათბურის აირების დიდი რაოდენობით გაფრქვევამ გლობალური დათბობა გამოიწვია, რაც დღემდე მიმდინარეობს. ტემპერატურის ზრდა იწვევს პოლარული ყინულების დნობას, ზღვის დონის მატებას და ამინდის ექსტრემალურ ცვლილებებს.

დღეს გლობალური კლიმატური ცვლილებები მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება. მეცნიერები და საერთაშორისო ორგანიზაციები ცდილობენ, შეაჩერონ ტემპერატურის ზრდა და ხელი შეუწყონ მდგრადი ენერგეტიკული წყაროების განვითარებას, თუმცა კაცობრიობის მომავალი კვლავ დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად წარმატებით გაუმკლავდება ის ამ გლობალურ კრიზისს.

მომავლის პროგნოზითუ კლიმატის დათბობა გაგრძელდება იგივე ტემპით:

• ზღვის დონე შეიძლება გაიზარდოს 1-2 მეტრით 2100 წლამდე.
• ზოგიერთი რეგიონი გადაიქცევა გაუდაბნოებულ ადგილად, ხოლო სხვაგან ხშირი წყალდიდობები იქნება.
• კლიმატის ცვლილება გავლენას მოახდენს სოფლის მეურნეობაზე, რაც საკვების წარმოების შემცირებას გამოიწვევს.